Budujmy z głową

Ni wyżyna, ni nizina,
Ni krzywizna, ni równina -
Taka gmina
/Jeremi Przybora/

W  ostatnim numerze „Pulsu Pobiedzisk”  Maciej Sytek  mówi, że nie wie dokąd, jako gmina, zmierzamy. W swoich wypowiedziach, niewątpliwie popartych obserwacją i marzeniami o rozwoju, kilka zdań poświęca mieszkalnictwu. Mówi o budownictwie wielorodzinnym w Pobiedziskach, ponieważ z naszej gminy mamy dobry dojazd do Poznania, a od 2017, dzięki planom uruchomienia  komunikacji międzygminnej,  także do Swarzędza. Wspomina o zachęcaniu do osiedlania się, o zwiększeniu liczebności miasta. Maciej Sytek zachęca też do dyskusji o inwestowaniu w gminę, do szeroko pojętego dialogu społecznego.

Wywołana do tablicy, rozważam. Otóż dyskusyjny wydaje mi się problem budownictwa wielorodzinnego. Oznacza to dla mnie, laika, np. że deweloper zbuduje ileś tam bloków w szczerym polu, sprzeda mieszkania, dajmy na to, po 3,500 tys. za metr kw.  i pójdzie w siną dal. Gmina zyska trochę pieniędzy z PIT, deweloper kupę pieniędzy, a mieszkańcy tychże bloków zaczną wykładać słuszne roszczenia: drogi, chodniki, ścieżki rowerowe, place zabaw, parkingi, szkoła, przedszkole, ośrodek zdrowia, oświetlenie. Może się okazać, że koszty  budowy infrastruktury są wyższe niż pieniądze, które gmina w szerokiej perspektywie może pozyskać.

Jest także inny aspekt. Kulturowo, być może, skończy się to fiaskiem i odrębnym osiedlem,  niezwiązanym emocjonalnie i obyczajowo z Pobiedziskami. Czy mieszkańcy deweloperskiego osiedla będą tworzyć wspólnotę z mieszkańcami Pobiedzisk? Czy może raczej będą traktować gminę jak sypialnię? Ten problem bardzo wyraźnie występuje w sąsiednim Swarzędzu – coraz większej sypialni Poznania.  

Budowanie tożsamości jest stopniowalne. Wprowadziłam się na Gorzkie Pole 3 lata temu, wiedziałam tylko gdzie są sklepy i z widzenia znałam ich właścicieli. Teraz poznałam wielu mieszkańców wsi, bo chciałam ich poznać. Od chciejstwa przynależność zależy. Poczucie tożsamości z Pobiedziskami,  jako rodowita Kaszubka, nadal mam dwoiste,  ale to tu mieszkam, tu jest moje miejsce. Tu, w Pobiedziskach,  dawno, dawno temu urodziła się moja śp. Teściowa, tu w zamierzchłej przeszłości dziad mojego Męża krzewił spółdzielczość (spod znaku „Zgoda” - dobry adres przy przedwojennej ulicy Kazimierzowskiej), tu wreszcie urodził się mój Syn, który będzie mógł mówić, że jest z „dziada pradziada”. Nie planuję się stąd wyprowadzać.

Czy nie lepiej pozwalać ludziom osiedlać się w sposób naturalny? Ot, kupią sobie kawałek ziemi, wybudują domek i będą. W ten sposób powoli zbudują tożsamość. Wtapianie się w kulturę i obyczaj gminny  to proces. Na przykład w Poznaniu, tak zwane „prestiżowe lokalizacje i strzeżone osiedla” prowadzą do kłopotliwej sytuacji dla miejskiego magistratu. Zarobił deweloper, a miasto ma problem. System prawny pozwala na spontaniczną, żywiołową i wręcz chaotyczną rozbudowę miast, miasteczek i wsi. Władze muszą się pogłowić, by poprzez planowanie przestrzenne nad owym żywiołem zapanować, tak by nie rodził kosztów i konfliktów społecznych, a rozwój mieszkalnictwa służył całej społeczności. W Poznaniu mieszkańcy deweloperskich enklaw nie czują się związani ani z osiedlem, ani z miastem, ani z niczym. Napomykam tylko o tym w kontekście naszej gminy, która jest swojska, mała,  nadal turystyczna, rekreacyjna, rolnicza. Jest tu przestrzeń, przyroda i cisza. O tym, wspomniany przez Macieja Sytka Suchy Las czy Tarnowo Podgórne, mogą już tylko sobie powspominać i pomarzyć...

Jaka ma być ta nasza gmina? Uważam, że powinna zachować swój charakter przewidziany w Gminnej Strategii Rozwoju. Kanalizacja, podobno najdłuższa w powiecie, bo aż 130 km, przygotowana jest także dla miejsc, które prawdopodobnie kiedyś zostaną zamieszkane. W moim odczuciu powinniśmy unikać rozbudowy wielorodzinnej, komercyjnej, bo zyskamy tylko iluś anonimowych mieszkańców w najprawdopodobniej wynajmowanych mieszkaniach.

 Ot, takie to bajdurzenie i radosna twórczość,  do którego  mnie wywiad z Maciejem Sytkiem i niekończące się dyskusje w mediach o uchodźcach natchnęły…